woensdag 7 november 2007

Demonstratie Tbilisi 7 november 2007

Daar sta je dan, op rustaveli voor het parlement tussen een veertigduizend betogers. Al langer dan een maand geleden waren de protesten aangekondigd, maar deze vrijdag is de oppositie dan ook werkelijk bijeen gekomen. Ik voel me er niet op mijn gemak, al zijn de betogers niet agressief, zelfs enigzins passief, ik wil niet geassocieerd worden met deze groep mensen en verlaat dan ook na 10 minuten de zogenaamde ‘meeting’. Misschien zal menigeen een beetje raar hiervan opkijken: ‘Een liberaal die niet wil protesteren tegen een corrupte regering?’ Maar deze keer is het niet zo als tijdens de rozenrevolutie vier jaar geleden of zoals je in de oekraine kon zien gebeuren. Het is zelfs een beetje een ingewikkeld verhaal en het begon met twee leden van de partij van Misha Saakashvili, National Movement, die eind augustus uit de partij stapten. Op dat moment zat ik samen met Maartje en Wieteke in Kobuleti aan de zwarte zee en wisten we nog nauwelijks iets af van de politieke situatie in het land.

Aansluitend op de arrestatie volgde een politiek statement van de ex-minister van defensie Okruashvili, die Saakashvili beschuldigde van moord en corruptie. Twee dagen later werd ook hij opgepakt. Tienduizend man kwam spontaan de straat op om voor het parlement te demonstreren tegen de arrestatie. Ik denk dat iedereen op dat moment vraagtekens zette bij de oprechtheid en eerlijkheid van Misha. Zeker nadat een paar dagen later Okruashvili, duidelijk onder invloed van iets, publiekelijk op tv bekend en alles terug nam wat hij gezegd had. Dat op dat moment de tien oppositie-partijen vrijwillig zijn gaan samenwerken, was dan ook geen verassing.

De oppositie bestaat uit tien zeer verschillende kleine partijen. Ik zal niet elke met naam en toenaam noemen, maar om een klein beetje een beeld te geven: Er zitten ultra-conservatieve nationalisten bij, die een leider hebben die paramilitair was tijdens de oorlog in zuid-ossetie en vele moorden op zijn geweten heeft; ook de republicans zijn aangesloten bij deze oppositie, een partij die lid is van de internationale liberalen en die mensenrechten en democratie zeer hoog in het vaandel hebben; verder heb je nog de zeer religieuzen; de communisten en kleinere splintergroepen met leiders die nog populistischer zijn dan onze eigen geert wilders. De oppositie is in feite een mengelmoes van corrupte boeven en 1 a 2 integere partijen.

Vorige maand kondigde ze dus een ‘meeting’ aan, wat plaats moest vinden op 2 november. De regering zag de bui al hangen en verzon ter plekke dat er een internationale conventie plaats zou vinden die dagen, dus dat de demonstratie maar een andere keer moest. Logischerwijs gaven de oppositie-partijen hier geen gehoor aan. Rond deze tijd werd ook aangekondigd dat okruashvili, die toen al een paar dagen op z’n appartementje zat ‘opgesloten’ met zijn vrouw en dochtertje, uit de politiek zou stappen. Ook werd rond die tijd duidelijk dat Badri Patarkatsishvili, de op twee na rijkste oligarch van Georgie, zich gedwongen voelde zich te gaan bemoeien met de politiek. Badri is een, in mijn ogen, misselijkmakende corrupte business tycoon die moord en andere misdrijven niet schuwt: als het maar in zijn voordeel is. Hij was toendertijd tevens de eigenaar van het televisie-station Imedi-tv, die de oppositie tenminste nog een beetje ruimte gaf om hun mening te geven. Noot: sinds eergisteren heeft Badri de aandelen overgedaan aan niemand minder dan Ruport Murdoch, jawel, de eigenaar van FOX.

Vrijdag begon de meeting dus. Ik had het ‘gelukkige’ toeval net naar de demonstratie te lopen, terwijl onze enige echte Badri dit ook deed (ik liep een beetje per ongeluk tegen z’n bodyguards en volgelingen aan) en had dus het geluk dat er ruimte in de menigte voor hem was ontstaan, zodat ik uiteindelijk zowat vooraan bij de sprekers stond. Terwijl Badri sprak over eerlijke verkiezingen, een democratie en het feit dat hij niet een politicus wil worden, maar wel de oppositie en de demonstranten wou ondersteunen, zag ik op een gebouw een cartoon hangen, waar hij op afgebeeld stond met de oppositie als marionetten in zijn handen. En dat is geen onwaarheid: Badri betaald namelijk bijna alle kosten voor de oppositie, tevens ook nog eens de reis en verblijfkosten van de demonstranten.

Zaterdagavond was er een ander bijzonder verhaal te noemen: de verdachte Okruashvili die zijn beschuldigingen had ingetrokken en op 10 miljoen borg was vrijgelaten, bleek in Munchen te zitten. Hij had van een partijlid van Misha een ticket en een visum gekregen. Volgens de overheid om ‘geozndheidsredenen’. Die zondag, vannuit Munchen, verklaarde Okruashvili dat hij alles onder dwang had moeten terug nemen en dat Misha de nieuwe Adolf Hitler was die hij helemaal kapot wil maken (= ongeveer de letterlijke vertaling). Ook zei hij weer terug te gaan in de politiek en zo spoedig mogelijk naar Georgie terug te keren om wraak te nemen op Misha. Maandagavond (the soap-opera continues) gaf de overheid een afgetapt telefoongesprek los tussen een parlementslid en Okruashvili. Hierin werd door Okruashvili het volgende aangeboden, als hij vice-premier zou worden, dan zou hij ervoor zorgen dat de demonstraties op zouden houden. Dat betekend dus in feite dat wil samen werken met de man die hij de dag ervoor nog Hitler heeft genoemd en waar hij zogezegd gepaste wraak op wou nemen.

Er zijn veel verschillen te noemen in vergelijking met de rozenrevolutie (ik ben wel benieuwd of deze demonstratie nog een naam krijgt…). Ten eerste zijn er op deze demonstratie veel arme mensen van het platteland afgekomen, boeren en arbeiders die onder embarmelijke omstandigheden moeten leven, weinig uit de stad Tbilisi zelf zijn aanwezig. Ten tweede is voor velen de oppositie een slechter alternatief dan de corrupte regering van Saakashvili: oftewel, géén alternatief. Ten derde heeft de oppositie niet 1 duidelijke leider en al helemaal niet 1 duidelijke lijn, afgezien van een viertal punten:
• Holding of parliamentary elections in spring 2008, instead of late next year; • Creation of new election administrations with representatives from political parties;
• Change of the current majoritarian election system – a first-past-the-post, “winner takes all” system;
• Release of “political prisoners” and “prisoners of conscience,” referring to Irakli Batiashvili.
Welke, in mijn optiek, best redelijk zijn. Helaas heeft de oppositie op zondag besloten dat ze eigenlijk gewoon willen dat Misha aftreedt. Iets waar ikzelf ook niet voor ben, omdat ik bij nader inzien de huidige regering corrupte eikels vind, maar de meerderheid van de oppositie hersenloze corrupte eikels. Helaas zijn de 2 oppositie partijen die nog wel een beetje redelijk zijn te klein om samen te regeren…
Vandaag is het dus een beetje uit de hand gelopen en ben ik op mijn kantoor aan het werk met een sjaal om mijn mond en neus vanwege het traangas. Voor de duidelijkheid: Ik werk op 15 minuten lopen van het parlement, als het er geen twintig zijn.

De reden voor het scherpe politie optreden is omdat de oppositie gisteren besloten heeft dat ze met tenten op rustaveli voor het parlement willen bivakkeren. De overheid had geen zin om voor een zevende dag rustaveli af te zetten en heeft besloten hun daar geen toestemming voor te geven, ze mogen demonstreren, maar niet meer op de weg, wel op het stuk voor het parlement. Welke naar mijn inziens groot genoeg is voor de overgebleven 100 demonstranten. De oppositie was het hier niet mee eens en heeft daarom vannochtend rustaveli geblokkeerd. De politie heeft hier in eerste instantie op gereageerd met een waterkanon. De demonstranten zijn hier erg van geschrokken, logischerwijs, en hebben daarom fel uitgehaald naar de politie. Nu is het op dit moment zo dat de politie, de ME, één of andere zwarte mannetjes brigade en het leger met zijn allen voor het parlement staan en de demonstranten op ‘afstand’ houden door ze te slaan met knuppels, te schieten met rubberkogels, het waterkanon is nog steeds actief en gewoon met de vuist wordt er af en toe ook op iemand ingehakt. Zelfs ik wordt het afzetten van Rustaveli een beetje zat, omdat een stukje met de taxi wat normaal 10 minuten duurt nu een uur duurt, maar dit vind ik toch wel een zeer overdreven reactie! Misschien wel de slechtse zet van Misha’s regering tot nu toe. Alle politie en ambulance sirenes zijn ook enigzins beangstigend en de toeterende auto’s continue zijn ook een teken dat het nog eventjes niet rustiger gaat worden.

Misschien ookwel interessant om een beetje uiteen te zetten hoe de georgiers op dit alles reageren. Mijn bazin en mijn collega’s zijn een onderdeel van de rijke intellectuele elite. Tijdens de rozenrevolutie stonden ze vooraan, maar nu zijn ze minder geinteresseerd geweest (tot nu toe). Met name het feit dat ze de oppositie slechter vinden dan de huidige regering, die ze ook slecht vinden, zorgt ervoor dat ze niet hebben willen demonstreren. Ze zijn wel allemaal zeer geschrokken van de gebeurtenissen vandaag. Ik heb zelfs begrepen dat een dergelijke situatie zich niet meer voorgedaan heeft sinds de sovjet-tijden. Mijn Bohemien Georgische vrienden van rond de 20 zijn in het algemeen niet zo weg van de politiek in hun eigen land. Ze vinden het een soap en zijn er heilig van overtuigd dat stuk voor stuk zo corrupt is als de pest en alles eraan doet om zijn eigen hachje te redden, een terechte constatering naar mijn mening. Ze praten over het algemeen ook niet over politiek, tenzij ik ze er naar vraag en vinden zowel de oppositie als de huidige regering helemaal niks. Vandaag alleen heb ik al wat telefoontjes en berichtjes gekregen van hen over de uit de hand gelopen situatie, zelfs zij zijn geschrokken van de reactie van de politie.

De oppositie gaat zo met de woordvoerder van de regering in onderhandeling, hoe dit op te lossen. Zodra ik hier meer van weet laat ik het jullie weten.

Nachwandis!

Geen opmerkingen: